
‘’Çanlar Kimin İçin Çalıyor ?’’
Kömürlü termik santrallerin neden olduğu hava kirliliği, Türkiye'ye yıllık 53 milyar TL'ye mal oluyor. Sağlık ve Çevre Birliği'nin raporuna göre, kömürden kaynaklanan sorunlarla mücadele için acil önlemler alınması gerekiyor.
Sağlık ve Çevre Birliği HEAL tarafından yayınlanan “ Türkiye’de Kronik Kömür Kirliliği: Kömürün Sağlık Yükü ve Kömür Bağımlılığını Sonlandırmak” başlıklı raporuna göre, Türkiye’de işletmede olan 28 kömür santrali 26 bin 500 çocuk bronşit vakası, 3 bin erken doğum, 3 bin 230 yetişkin bronşit vakası, 11 milyon 300 bin hasta geçirilen gün ve hastalıklar nedeniyle 1,4 milyon iş günü kaybına yol açtı.Kömürlü termik santrallerin neden olduğu hava kirliliğinin yarattığı sağlık sorunları, Türkiye’ye yılda 53 milyar TL’ye mal oluyor. Bu ise toplam sağlık harcamalarının %27’sini oluşturuyor. Raporda çözümün sağlıklı enerjiye geçiş olduğu vurgulanıyor.Öte yandan, hesaplamalara göre Türkiye’de söz konusu santraller yaklaşık 5 bin erken ölüme, bir başka ifadeyle günde ortalama 13 kişinin kömürün yarattığı hava kirliliğiyle hayatını kaybetmesine neden oldu.Sağlık ve Çevre Birliği’nin (HEAL) hazırladığı rapora göre, Çanakkale’de kömüre dayalı enerji üretiminin en çok zarar verdiği ilçelerden birisi Çan. 2005-2020 yıllarında, işletmedeki iki santral 1359 erken ölüme ve 42,65 milyar TL’lik sağlık maliyetine neden oldu. Modelleme çalışmasına göre, bugüne kadar Çan’da çalışan kömürlü termik santrallerden kaynaklı hava kirliliğinin 8706 çocukta bronşit vakasının görülmesine neden olduğu ve solunum ile kalp damar hastalıkları şikayetiyle hastaneye başvuru sayısının 1767 olduğu tahmin ediliyor. Çan ilçemizde halihazırda iki adet faal kömürlü termik santral bulunuyor.İklim Değişikliği Politika ve Araştırma Derneği (İDPAD), Türkiye’de kömürlü termik santrallerden kaynaklı emisyon salımlarını tesis özelinde ele aldığı raporların üçüncüsünü 18 Mart Çan Termik Santrali’ne ilişkin hazırladı. Rapor için gerçekleştirilen ölçümlerde, termik santralden salınan PM 10 ve PM 2.5 isimli maddelerde nikel ve arsenik gibi ağır metaller tespit edildi.
Kömürden Çıkış Gecikirse Ölüm Oranı 7 Kat Artacak
Sağlık ve Çevre Birliği HEAL tarafından yayınlanan “Türkiye’de Kronik Kömür Kirliliği: Kömürün Sağlık Yükü ve Kömür Bağımlılığını Sonlandırmak” başlıklı raporuna göre,, kömür santrali kaynaklı hava kirliğinin etkilerinin azaltılması için mevcut ve eskimiş santrallerin kapatılması ve yenilerinin inşa edilmemesi, sürdürülebilir ve yenilenebilir enerji kullanımının artırılması, enerji tasarrufu yapılması, sağlık ve çevre etki değerlendirmeleriyle bilinçli enerji seçimleri yapılması ve Türkiye’nin, Paris Anlaşması’nı acilen onaylaması ve iklim krizini daha da ağırlaştıran, sağlığımızı ve çevremizi tehdit eden kömüre dayalı enerji üretiminden vazgeçmesi öneriliyor. Türkiye’deki kömür santrallerinin önümüzdeki yedi yıl içinde kapatılmasıyla 102 bin 601 erken ölüm, 30 bin 975 erken doğum, 67 bin 108 yetişkin bronşiti engellenebilir.Aynı zamanda 114 bin 683 hastaneye başvuru, 27 milyon 606 iş günü kaybı ve 231 milyon 333 bin hastanede geçirilen gün önlenebilir. Önümüzdeki yedi yıl içinde kömür santralleri kapatılırsa, astım hastası çocukların 3 milyon 772 bin gün astım ve bronşit semptomu göstermesinin önüne geçilebilir, diğer yandan 419 bin 835 çocuk bronşitten korunabilir. Ayrıca 2030’a kadar kömür santrallerin kapatılması halinde, bu sorunların getireceği 3,1 trilyon TL (194 milyar euro) sağlık maliyeti ortadan kaldırılabilir.Çanakkale‘deki beş kömürlü termik santralin 2030 yılına kadar kapatılması halinde, her 100 erken ölümden 90’ı önlenebilir. Sağlık maliyetleri ise yüzde 87 oranında, yaklaşık 29 milyar eurodan 4 milyar euroya düşecek.