Deprem İstanbul’u Uyardı, Çanakkale Hazır mı?

Marmara’da meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki deprem, İstanbul’da büyük endişeye yol açtı. Uzmanlar, asıl büyük depremin henüz yaşanmadığını vurgularken, gözler Batı Anadolu’daki aktif fay hatlarına, özellikle Çanakkale ve ilçesi Çan’a çevrildi.

23 Nisan 2025 günü İstanbul’da hissedilen 6.2 büyüklüğündeki deprem, Türkiye’nin deprem gerçeğini yeniden gün yüzüne çıkardı. Kumburgaz Fayı üzerinde gerçekleşen sarsıntı, beklenen büyük Marmara depremini akıllara getirirken, ülke genelinde diğer aktif fay hatlarına yönelik endişeleri de artırdı. Özellikle Batı Anadolu’da yer alan Çanakkale, bilim insanlarının uyarıları doğrultusunda tekrar gündeme geldi.

Görür: “Depremin olmadığı zaman konuşmak gerek”

Yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, İstanbul’daki depremin Marmara’da beklenen büyük deprem olmadığını vurguladı. Görür, “Marmara’da Kumburgaz Fayı üzerinde çok sayıda ve farklı büyüklükte depremler oluyor. Bunlar ana depremin öncüsü olabilir. Fayın biriktirdiği stresi artırıyor ve kırılmaya zorluyor. Beklenen asıl deprem 7’nin üzerinde olacak,” dedi.

Depremlerin yalnızca olduktan sonra gündeme getirilmesini eleştiren Görür, “Deprem, deprem olduğu zaman konuşulmayacak kadar önemli bir konudur. Önlem almak için depremin olmadığı zamanı değerlendirmek gerekir. Kentsel dönüşümle bina yapmak, kenti depreme hazırlamak değildir. Deprem dirençli kent kavramını artık halkın öğrenmesi ve denetimi eline alması gerekiyor,” diye konuştu.

Şengör: “Hazırlık için çok geç, finito”

Jeolog Prof. Dr. Celal Şengör ise, 23 Nisan depremini “iyi davranan bir deprem” olarak nitelendirse de, asıl tehlikenin hala ortada durduğunu belirtti. Şengör, “Bu depremde İstanbul’da hissedilen şiddet 4, Silivri çevresinde ise 5 oldu. Ancak bu, beklenen büyük deprem değil. Bana ‘ne yapabiliriz’ diye soruyorlar, hiçbir şey. Hazırlık için çok geç, finito,” dedi.

Avcılar ve Yeşilköy gibi bölgelerin büyük risk altında olduğunu hatırlatan Şengör, “İstanbul’da 7’lik bir deprem olsa insanlar ayakta duramaz. Bazı bölgelerde şiddet 9’a kadar çıkabilir. Sahil kesimleri 8 şiddetinde sarsılacak,” dedi.

Çanakkale ve Çan Tehlikenin Eşiğinde mi?

İstanbul merkezli depremin ardından gözler yeniden Batı Anadolu’ya çevrildi. Çanakkale ve Çan çevresi, çok sayıda aktif fay hattıyla çevrili. Saroz-Gaziköy Fayı, Anafarta Fayları, Etili Fayı, Çan-Biga Fay Zonu, Sarıköy Fayı, Yenice-Gönen Fayı, Evciler Fayı, Pazarköy Fayı ve Edremit Fayı, bölgede dikkat çeken fay hatları arasında yer alıyor.

Uzmanlar Uyarıyor: Yenice-Gönen Fayı Stres Biriktiriyor

1953 yılında 7.2 büyüklüğünde bir deprem üreten Yenice-Gönen Fayı, uzmanlara göre yeniden enerji biriktiriyor. 2024 yılında bu fayla ilgili açıklama yapan deprem bilimciler bu fayda deprem olabileceğini belirtti. Prof. Dr. Naci Görür, “Bu fayda son büyük deprem 1953 yılında oldu. Bu da bölgedeki stres birikiminin tehlikeli boyutlara ulaştığını gösteriyor. Yeni depremler beklenebilir,” ifadelerini kullanmıştı.

Yer bilimci Prof. Dr. Ahmet Ercan ise, Yenice, Kalkım ve Altınoluk arasında “deprem boşluğu” olduğunu belirtmişti. “Yenice-Karasu’da 14 kilometrelik odakta meydana gelen 4.9’luk son deprem, daha büyük bir sarsıntının habercisidir. Bu bölgede 6.8 ile 7.4 büyüklüğünde bir deprem potansiyeli var,” diye uyarılarda bulunmuştu.

Prof. Dr. Cenk Yaltırak ise, Gönen Fayı’nda stres birikiminin sürdüğünü vurgulayarak, “1953’te kırılan kesimde, Gönen Barajı kuzeyinde gerçekleşen Mw 4.8 büyüklüğündeki son deprem, münferit değil, zincirin bir parçasıdır,” demişti.

Jeolog Prof. Dr. Okan Tüysüz 2024 yılında yaptığı açıklamada, bölgede devam eden sismik hareketliliğe dikkat çekti: “Çanakkale-Balıkesir arasında bir süredir küçük ve orta büyüklükte depremler yaşıyoruz. Bu bir deprem fırtınası. Türkiye’nin her karış toprağında olduğu gibi burada da hazırlıklı olmak zorundayız.

İstanbul’da yaşanan son depremin ardından Türkiye’nin deprem gerçeği bir kez daha kendini hatırlattı. Bilim insanları, büyük İstanbul depreminin kapıda olduğu uyarısını yinelerken, göz ardı edilen ancak tehlike arz eden bölgelerden biri olan Çanakkale ve Çan’a da dikkat çekiyor. Uzmanlar, yetkililer ve halkın el ele vererek “deprem dirençli” bir yaşam alanı için geç olmadan harekete geçmesi gerektiğini vurguladı.